Tự mua thuốc kháng sinh uống điều trị các bệnh cảm sốt thông thường rồi mới phát hiện ra đang mang thai là tình trạng không hiếm gặp tại Việt Nam hiện nay. Bên cạnh đó cũng có không ít mẹ bầu bị nhiễm khuẩn buộc phải sử dụng thuốc kháng sinh theo đơn của bác sĩ. Tất tần tật những điều cần biết về việc uống thuốc kháng sinh khi mang thai sẽ có trong bài viết sau đây.
Tại sao không nên uống thuốc khi mang thai?
Khi mang thai, sức đề kháng của mẹ bầu giảm đi rất nhiều. Đó là lý do khiến mẹ bầu dễ mắc các bệnh như: cảm lạnh, cảm cúm, viêm nhiễm,...
Nếu là người bình thường thì có thể sử dụng thuốc để nhanh khỏi bệnh, nhưng đối với mẹ bầu thì các chuyên gia đều khuyến cáo không nên tự ý sử dụng thuốc khi chưa tham khảo ý kiến bác sĩ, mà đặc biệt nhất là khi không biết mang thai uống thuốc kháng sinh.
Lý do là thuốc có thể đi qua nhau thai khi mẹ bầu uống thuốc. Một số loại có thể không gây hại nhưng nhiều loại khác lại ảnh hưởng không tốt cho thai nhi nếu mẹ bầu uống thuốc khi không biết mình mang thai, cụ thể:
- Làm tăng nguy cơ sảy thai hoặc mắc các dị tật bẩm sinh ở thai nhi.
- Làm co bóp tử cung - nguyên nhân gián tiếp cản trở sự phát triển của thai nhi hay nguy hiểm hơn là sảy thai.
- Thuốc có thể gây thay đổi chức năng của bánh rau thai, từ đó khiến quá trình hấp thụ oxy và các dưỡng chất ở thai nhi bị kém. Và điều này làm phát triển chậm cả về trí não lẫn thể chất đối với em bé sau này.
- Lỡ uống thuốc khi mang thai cũng khiến mẹ bầu gặp các triệu chứng như: buồn nôn, dị ứng khi mang thai, mẹ bầu bị tiêu chảy,... từ đó cũng gián tiếp ảnh hưởng đến sự phát triển của thai nhi.
Mức độ ảnh hưởng của việc mẹ bầu uống thuốc khi không biết mình mang thai còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như:
- Giai đoạn phát triển của thai nhi.
- Thuốc gì, liều lượng bao nhiêu và thời gian mẹ bầu uống như thế nào.
- Sức khỏe cơ thể mẹ bầu đối với mỗi loại thuốc (yếu tố di truyền)
- Phản ứng của mẹ bầu sau khi uống thuốc. Ví dụ: triệu chứng ốm nghén của mẹ bầu thường là buồn nôn và sau khi uống thuốc xong bị nôn hết ra thì độ ảnh hưởng của thuốc sẽ được giảm bớt.
Trót uống thuốc kháng sinh khi đang mang thai có sao không
Tùy vào từng trường hợp lỡ uống thuốc khi mang thai có thể “có hoặc không” gây ảnh hưởng xấu đến thai nhi khi mẹ bầu uống vào, cụ thể:
- Trường hợp 1, trong 6 ngày kể từ khi trứng bắt đầu thụ tinh: nếu mẹ bầu uống thuốc thì cũng không gây ảnh hưởng gì đến thai nhi.
- Trường hợp 2, trong khoảng thời gian 28 ngày kể từ ngày quan hệ (không sử dụng biện pháp bảo vệ và quan hệ trong thời gian trứng rụng), nếu mẹ bầu uống thuốc khi không biết mình mang thai sẽ có 2 kết quả xảy ra như sau:
- Thai nhi vẫn khỏe mạnh và không bị ảnh hưởng gì (tức là khi đi siêu âm thì thai nhi vẫn có tim thai và phát triển bình thường).
- Thuốc làm ảnh hưởng đến thai nhi: thai nhi không phát triển, sẽ tự teo và mất đi.
- Trường hợp 3, sau 28 ngày kể từ ngày quan hệ không bảo vệ, việc uống thuốc sẽ để lại nguy cơ dị tật bẩm sinh cho em bé rất cao.
Vì thế, tùy vào thời điểm lỡ uống thuốc khi không biết mình mang thai và so sánh với những mốc thời gian trên, mẹ bầu có thể biết được thai nhi có bị ảnh hưởng hay không.
Trường hợp nào buộc phải uống thuốc kháng sinh khi đang mang thai?
Trong trường hợp bắt buộc phải uống thuốc kháng sinh khi mang thai để chữa bệnh thì tốt nhất là mẹ bầu nên đến khám bác sĩ để được hướng dẫn sử dụng đúng cách. Bác sĩ sẽ cân nhắc thật kỹ giữa lợi ích sức khỏe của bà mẹ và mức độ ảnh hưởng đến bào thai để chọn loại thuốc an toàn nhất đối với thai phụ đồng thời cho dùng liều thấp nhất có hiệu lực.
Trường hợp chị em không biết mình mang thai nhưng lại lỡ dùng một số loại thuốc nguy hiểm thì cần khám thai định kỳ để được bác sĩ chuyên khoa theo dõi kỹ sự phát triển của thai nhi.
Cần tuyệt đối tránh dùng loại kháng sinh nào khi đang mang thai?
Trước khi quyết định uống thuốc kháng sinh khi mang thai, mẹ nên lưu ý tránh những loại thuốc sau đây:
- Thuốc giảm đau gây nghiện: dextropropropoxyphen.
- Thuốc chống đau nửa đầu: erotamin.
- Thuốc ức chế hệ thần kinh trung ương: barbiturat, benzodiazephin, rượu.
- Thuốc giảm đau chống viêm: aspirin, indomethacin, aproxen…
- Thuốc kháng sinh: các aminoglycosid, cloramphenicol, dapson, rifampicin, quinolon, tetracilin, Co-Trimoxazol…
- Thuốc hạ huyết áp: reserpin, nifedifin, các chẹn Beta, Acei.
- Thuốc lợi tiểu: các Thiazid.
- Thuốc da liễu: Isotretinoinm, vitamin A liều cao, vitamin K liều cao…
- Thuốc có thể gây quái thai: thuốc ức chế men chuyển, androgen (danazol), chống động kinh (carbamazepin, phenytoin, acid valproic), thuốc trị ung thư (antineoplastics: cyclophosphamid, methotrexat), isotretinoin diethystillbestrol, idod, lithi, thalidomid, warfarin…
Trên đây là một số thông tin cơ bản về việc uống thuốc kháng sinh khi mang thai. Mọi thắc mắc liên quan các chị em vui lòng liên hệ phòng khám bác sĩ Khanh để được tư vấn kỹ hơn nhé!