Trang
Kiến thức cho bà bầu
Phòng Khám Sản Phụ Khoa - Bs Khanh
Tháp dinh dưỡng cho bà bầu - Bí quyết cân bằng dinh dưỡng thai kỳ
Các chị em mới mang thai chắc chắn sẽ thường xuyên bắt gặp cụm từ "tháp dinh dưỡng cho bà bầu" khi tìm hiểu thông tin liên quan đến chế độ ăn uống tốt cho cả mẹ và thai nhi. Đây được coi là cơ sở quan trọng để xây dựng và theo dõi chế độ dinh dưỡng chuẩn cho bà bầu.
Viện Dinh dưỡng Bộ Y tế đã đưa ra tháp dinh dưỡng dành cho bà bầu và bà mẹ cho con bú trong giai đoạn 2016 - 2020. Dựa vào tháp dinh dưỡng này chúng ta có thể biết được lượng thức ăn cần thiết một ngày của thai phụ.
Tháp dinh dưỡng được chia làm 7 tầng với những nhóm thực phẩm chính: nước, ngũ cốc, rau quả, thực phẩm chứa đạm, sữa, dầu mỡ, muối và đường. Ở mỗi nhóm này, phụ nữ mang thai cần ăn đủ các nhóm dưỡng chất như tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, cần bổ sung các nhóm thực phẩm khác như dầu mỡ, muối và đường để cân bằng dinh dưỡng nhưng không nên lạm dụng.
Bên cạnh đó, mẹ bầu cần tập thể dục kết hợp với dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và con. Ngoài ra, tháp dinh dưỡng do Bộ Y tế ban hành còn khuyến cáo các bà mẹ nên bổ sung viên sắt và axit folic trong thời gian mang thai và 1 tháng sau khi sinh. Phụ nữ đang cho con bú cần bổ sung 1 viên vitamin A với lượng 200.000 IU trong vòng 1 tháng sau sinh.
Ở 3 tháng giữa, chế độ dinh dưỡng cho bà bầu có sự thay đổi khẩu phần ở các nhóm thực phẩm. Trừ đường, muối và dầu mỡ, mẹ bầu cần bổ sung thêm những nhóm thực phẩm khác trong tháp dinh dưỡng. Các nhóm ngũ cốc, rau quả, thực phẩm chứa đạm, mỗi nhóm cần tăng thêm 1 đơn vị trong khẩu phần ăn. Nhóm sữa cần tăng thêm 2 đơn vị so với người bình thường.
Trong 3 tháng cuối, lượng dầu mỡ được sử dụng trong khẩu phần cũng tăng thêm 1 đơn vị so với người bình thường. Sữa và thực phẩm chứa đạm cần tăng thêm 3 đơn vị. Nhóm rau xanh và trái cây mỗi loại tăng thêm 1 đơn vị so với người bình thường. Nước tăng 2 đơn vị và ngũ cốc tăng 1,5 đơn vị.
Với phụ nữ cho con bú, lượng ngũ cốc và nước cần nhiều hơn hẳn, mỗi loại tăng thêm lần lượt 2,5 và 3 đơn vị. Rau quả vẫn giữ nguyên mức tăng 1 đơn vị ăn. Thực phẩm chứa đạm tăng 2 đơn vị và sữa tăng thêm 3,5 đơn vị so với người thường. Ngoài ra, mẹ bầu cũng cần được bổ sung thêm 2 đơn vị dầu mỡ vào khẩu phần ăn trong thời gian này.
Không sử dụng các loại thức ăn có thể gây hại: Đầu tiên là những loại thực phẩm tươi sống như các món gỏi, hàu sống và sữa tươi chưa được tiệt trùng,… Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng phải hạn chế sử dụng các thức ăn từ cá biển chứa nhiều thủy ngân, đặc biệt là các loài cá lớn sống lâu năm. Mỗi tuần mẹ bầu chỉ nên dùng khoảng 400g cá để hạn chế nạp thủy ngân hay kim loại vào cơ thể. Ngoài ra, mẹ bầu phải kiêng hoàn toàn rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích vì chúng có thể gây dị tật ở thai nhi.
Vitamin và khoáng chất: Mẹ bầu cần lượng Vitamin và khoáng chất đầy đủ khi mang thai. Tuy nhiên bạn cần có sự chỉ định của bác sĩ khi dùng.
Không ăn kiêng trong thời kỳ mang thai: Khi mang thai, việc tăng cân nhiều khi khiến phụ nữ cảm thấy mệt mỏi, stress, chán nản về thân hình của mình. Tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể lấy lại vóc dáng sau khi sinh. Chính vì thế, tuyệt đối không được ăn kiếng giữ dáng trong thai kỳ. Việc này sẽ khiến cơ thể bị thiếu chất dẫn đến thai nhi bị ảnh hưởng. Hãy nhớ, việc tăng cân là dấu hiệu tích cực chứng tỏ em bé vẫn đang phát triển từng ngày. Nếu bạn thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý và luyện tập thường xuyên thì bạn sẽ có một thai kỳ khỏe mạnh và một vóc dáng hoàn hảo.
Nên ăn thành nhiều bữa nhỏ: Trong thời kỳ mang thai, em bé có thể sẽ chèn ép lên các cơ quan tiêu hóa nên mẹ bầu không thể ăn nhiều thức ăn cùng một lúc. Tuy nhiên vì nhu cầu dinh dưỡng nên mẹ bầu cần phải chia nhỏ các bữa ăn, ăn thành nhiều bữa trong ngày để có thể cung cấp đủ chất cho thai nhi. Trong thời gian này, hệ tiêu hóa cũng hoạt động chậm chạp hơn bình thường nên hãy chú ý ăn từ tốn và vừa phải, không ăn quá nhiều thức ăn một lúc.
Xây dựng thực đơn hàng ngày dựa trên tháp dinh dưỡng cho bà bầu sẽ giúp đảm bảo tốt cho sự phát triển của thai nhi mà không dư thừa cân nặng ở người mẹ. Theo dõi thêm các bài viết tiếp theo để biết thêm nhiều thông tin hữu ích cho sức khỏe mẹ bầu và thai nhi nhé!
Tháp dinh dưỡng cho bà bầu là gì?
Tháp dinh dưỡng được các chuyên gia khuyến cáo mọi người áp dụng để lên kế hoạch và xây dựng chế độ ăn uống hợp lý, nhằm bảo đảm sức khỏe, phòng ngừa bệnh tật. Đây là một mô hình dạng kim tự tháp mô tả thông tin về loại thức ăn và lượng thức ăn được tiêu thụ trung bình trong 1 khoảng thời gian nhất định.Viện Dinh dưỡng Bộ Y tế đã đưa ra tháp dinh dưỡng dành cho bà bầu và bà mẹ cho con bú trong giai đoạn 2016 - 2020. Dựa vào tháp dinh dưỡng này chúng ta có thể biết được lượng thức ăn cần thiết một ngày của thai phụ.
Tháp dinh dưỡng được chia làm 7 tầng với những nhóm thực phẩm chính: nước, ngũ cốc, rau quả, thực phẩm chứa đạm, sữa, dầu mỡ, muối và đường. Ở mỗi nhóm này, phụ nữ mang thai cần ăn đủ các nhóm dưỡng chất như tinh bột, chất béo, vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, cần bổ sung các nhóm thực phẩm khác như dầu mỡ, muối và đường để cân bằng dinh dưỡng nhưng không nên lạm dụng.
Bên cạnh đó, mẹ bầu cần tập thể dục kết hợp với dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và con. Ngoài ra, tháp dinh dưỡng do Bộ Y tế ban hành còn khuyến cáo các bà mẹ nên bổ sung viên sắt và axit folic trong thời gian mang thai và 1 tháng sau khi sinh. Phụ nữ đang cho con bú cần bổ sung 1 viên vitamin A với lượng 200.000 IU trong vòng 1 tháng sau sinh.
Tháp dinh dưỡng cho bà bầu theo từng giai đoạn
Theo tháp dinh dưỡng cho bà bầu 3 tháng đầu, mẹ bầu có thể ăn uống bình thường như phụ nữ không mang thai. Nhu cầu dinh dưỡng sẽ thay đổi từ tháng thứ 4.Ở 3 tháng giữa, chế độ dinh dưỡng cho bà bầu có sự thay đổi khẩu phần ở các nhóm thực phẩm. Trừ đường, muối và dầu mỡ, mẹ bầu cần bổ sung thêm những nhóm thực phẩm khác trong tháp dinh dưỡng. Các nhóm ngũ cốc, rau quả, thực phẩm chứa đạm, mỗi nhóm cần tăng thêm 1 đơn vị trong khẩu phần ăn. Nhóm sữa cần tăng thêm 2 đơn vị so với người bình thường.
Trong 3 tháng cuối, lượng dầu mỡ được sử dụng trong khẩu phần cũng tăng thêm 1 đơn vị so với người bình thường. Sữa và thực phẩm chứa đạm cần tăng thêm 3 đơn vị. Nhóm rau xanh và trái cây mỗi loại tăng thêm 1 đơn vị so với người bình thường. Nước tăng 2 đơn vị và ngũ cốc tăng 1,5 đơn vị.
Với phụ nữ cho con bú, lượng ngũ cốc và nước cần nhiều hơn hẳn, mỗi loại tăng thêm lần lượt 2,5 và 3 đơn vị. Rau quả vẫn giữ nguyên mức tăng 1 đơn vị ăn. Thực phẩm chứa đạm tăng 2 đơn vị và sữa tăng thêm 3,5 đơn vị so với người thường. Ngoài ra, mẹ bầu cũng cần được bổ sung thêm 2 đơn vị dầu mỡ vào khẩu phần ăn trong thời gian này.
Gợi ý một số nguyên tắc dinh dưỡng quan trọng khi mang thai
Bên cạnh tháp dinh dưỡng cho bà bầu, những nguyên tắc sau đây cũng rất cần thiết để các chị em biết cách cân bằng dinh dưỡng tốt nhất cho cơ thể:Không sử dụng các loại thức ăn có thể gây hại: Đầu tiên là những loại thực phẩm tươi sống như các món gỏi, hàu sống và sữa tươi chưa được tiệt trùng,… Bên cạnh đó, mẹ bầu cũng phải hạn chế sử dụng các thức ăn từ cá biển chứa nhiều thủy ngân, đặc biệt là các loài cá lớn sống lâu năm. Mỗi tuần mẹ bầu chỉ nên dùng khoảng 400g cá để hạn chế nạp thủy ngân hay kim loại vào cơ thể. Ngoài ra, mẹ bầu phải kiêng hoàn toàn rượu, bia, thuốc lá và các chất kích thích vì chúng có thể gây dị tật ở thai nhi.
Vitamin và khoáng chất: Mẹ bầu cần lượng Vitamin và khoáng chất đầy đủ khi mang thai. Tuy nhiên bạn cần có sự chỉ định của bác sĩ khi dùng.
Không ăn kiêng trong thời kỳ mang thai: Khi mang thai, việc tăng cân nhiều khi khiến phụ nữ cảm thấy mệt mỏi, stress, chán nản về thân hình của mình. Tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể lấy lại vóc dáng sau khi sinh. Chính vì thế, tuyệt đối không được ăn kiếng giữ dáng trong thai kỳ. Việc này sẽ khiến cơ thể bị thiếu chất dẫn đến thai nhi bị ảnh hưởng. Hãy nhớ, việc tăng cân là dấu hiệu tích cực chứng tỏ em bé vẫn đang phát triển từng ngày. Nếu bạn thực hiện chế độ dinh dưỡng hợp lý và luyện tập thường xuyên thì bạn sẽ có một thai kỳ khỏe mạnh và một vóc dáng hoàn hảo.
Nên ăn thành nhiều bữa nhỏ: Trong thời kỳ mang thai, em bé có thể sẽ chèn ép lên các cơ quan tiêu hóa nên mẹ bầu không thể ăn nhiều thức ăn cùng một lúc. Tuy nhiên vì nhu cầu dinh dưỡng nên mẹ bầu cần phải chia nhỏ các bữa ăn, ăn thành nhiều bữa trong ngày để có thể cung cấp đủ chất cho thai nhi. Trong thời gian này, hệ tiêu hóa cũng hoạt động chậm chạp hơn bình thường nên hãy chú ý ăn từ tốn và vừa phải, không ăn quá nhiều thức ăn một lúc.
Xây dựng thực đơn hàng ngày dựa trên tháp dinh dưỡng cho bà bầu sẽ giúp đảm bảo tốt cho sự phát triển của thai nhi mà không dư thừa cân nặng ở người mẹ. Theo dõi thêm các bài viết tiếp theo để biết thêm nhiều thông tin hữu ích cho sức khỏe mẹ bầu và thai nhi nhé!
